Trái ngược với khung cảnh trầm lắng của lĩnh vực công nghệ bất động sản, thị trường co-living (chia sẻ nhà) và coworking space (không gian làm việc chia sẻ) duy trì đà tăng trưởng do khan hiếm nguồn cung, trong khi thế hệ trẻ nổi lên là người tiêu dùng quan trọng, ưu tiên đầu tư vào không gian sống và làm việc.
Những thương vụ triệu USD
Năm 2023, thị trường co-living của Việt Nam ghi nhận bước phát triển mạnh mẽ trước những thách thức về nhà ở giá rẻ. Các công ty khởi nghiệp trong mảng này như M Village không chỉ cung cấp các căn hộ đầy đủ tiện nghi mà còn chú trọng đến không gian sống cộng đồng, đạt công suất lấp đầy trên 90% với 16 chi nhánh mới tại các quận trung tâm, cung cấp các căn hộ co-living và lưu trú ngắn ngày.
A.Plus Home của Beta Group nhanh chóng đạt tỷ lệ lấp đầy cao, nhắm đến đối tượng là những người trẻ di cư từ các tỉnh nhỏ hơn.
Tương tự, trong mảng coworking space cũng ghi nhận sự tăng trưởng trở lại từ giữa năm ngoái. Theo báo cáo của Savill, quý đầu năm nay, công suất duy trì văn phòng luôn ở mức cao: Hà Nội (87%), TP.HCM (90%).
Tại Hà Nội, nguồn cung văn phòng tại Hà Nội ổn định theo quý ở mức 2.13 triệu m2 sàn trong Q1/2024, giảm nhẹ 2% theo năm. Xu hướng này phản ánh sự “chuyển dịch sang các mặt bằng chất lượng cao”, nhiều chủ đầu tư, đặc biệt là phân khúc hạng B, đã giảm giá thuê để giữ chân người thuê.
Tại TP.HCM, nguồn cung văn phòng tăng 1% theo quý và 6% theo năm, đạt hơn 2,700,000 m2 diện tích cho thuê thuần. Khác với Hà Nội, giá thuê văn phòng trung bình tại TP.HCM tăng, đạt mức 799,000 VND/ m2/tháng.
Sự trở lại nhu cầu tìm kiếm không gian sống và làm việc hiện đại là động lực giúp các startup trong lĩnh vực này tiếp tục có thêm nhiều cơ hội. Ba thương vụ nổi bật là M Village, AirCity và WESALE.
M Village đã huy động 2,3 triệu USD trong vòng tài trợ nội bộ để mở rộng tại Hà Nội trong 12 tháng tới. Dù gia nhập thị trường vào thời điểm cao điểm của dịch bệnh nhưng M Village đã cho thấy mô hình phù hợp với giới trẻ (trung tâm thành phố, căn hộ thiết kế hiện đại, hài hòa thiên nhiên, đầy đủ tiện nghi như gym, bể bơi, giặt sấy…). Bằng chứng là 27 cơ sở đạt tỷ lệ lấp đầy trên 90%, cùng với 2 khách sạn mang thương hiệu Signature by M Village nhắm đến phân khúc cao cấp.
AirCity (nền tảng dịch vụ quản lý tòa nhà trọn gói) cũng tiết lộ đã nhận được một khoản đầu tư. Dù số tiền chính xác vẫn chưa được tiết lộ, nhưng đồng sáng lập và CEO của startup này cho biết chúng sẽ được sử dụng để phát triển các tính năng mới hỗ trợ hoạt động của tòa nhà. Điều này bao gồm việc tích hợp các thiết bị phần cứng sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt để nâng cao tính an toàn và ra mắt tiện ích mới. AirCity hiện đang quản lý gần 100 tòa nhà và đặt mục tiêu mở rộng lên 100.000 tòa nhà tại các thành phố lớn ở Đông Nam Á.
Thỏa thuận còn lại là vòng gọi vốn series A của WESALE (nền tảng kết nối kinh doanh bất động sản) cũng với số tiền không được tiết lộ.
“Khi mô hình co-living ngày càng phát triển ở châu Á, việc tập trung vào các yếu tố cộng đồng và quản lý chuyên nghiệp đã tạo nên sự khác biệt cho mô hình này”, chuyên gia của JLL nhận định.
Khi người dùng trở thành trung tâm
Có thể thấy, trái ngược với khung cảnh chững lại của thị trường công nghệ bất động sản nói chung, những công ty khởi nghiệp trong mảng co-living, coworking space vẫn có thể lội ngược dòng nhờ tìm đúng khoảng trống thị trường và tập trung giải quyết các khoảng trống đó.
Họ đã nhận ra rằng nhu cầu nhà ở, chỗ làm việc ngày một tăng cao khi tỷ lệ đô thị hóa ở nước ta hiện ở mức 40% sẽ tăng lên 45% vào năm 2030 (theo Bộ Xây dựng) cùng với sự phát triển kinh tế với mức GDP dự báo 8,5% trong giai đoạn 2026-2030, đã tạo ra nhu cầu về nhà ở tăng cao.
Bên cạnh đó, các công ty khởi nghiệp đã nhắm đúng đối tượng khách hàng mục tiêu. Đó không phải là những người có quá nhiều tài chính để mua/sở hữu bất động sản, nhưng là một “thế hệ thuê nhà” trẻ, mới nổi – thế hệ gen Z (độ tuổi 22-26). Họ là thế hệ không chỉ thuê nhà để “lấy chỗ về ngủ”, hay đến văn phòng chỉ để làm việc. Họ mong muốn có một không gian sống và làm việc đầy đủ tiện nghi, thậm chí có thể “chữa lành”.
Với tỷ lệ áp dụng công nghệ cao và ưu tiên sắp xếp cuộc sống linh hoạt của thế hệ trẻ đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho các công ty khởi nghiệp Proptech, trong đó người tiêu dùng ngày càng thoải mái khi thực hiện các giao dịch quan trọng thông qua nền tảng kỹ thuật số.
“Không gian làm việc chung và không gian sống chung, cùng với các công ty Fintech bất động sản, có thể giải quyết những nhu cầu ngày càng tăng này bằng cách cung cấp các bất động sản cho thuê được trang bị đầy đủ tiện nghi và hợp lý hóa các quy trình tiếp nhận lấy người thuê làm trung tâm”, ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com.vn, nhận định.
Tuy vậy, các startup trong lĩnh vực này cũng đang phải đối diện với khó khăn chung của ngành bất động sản, đó là việc dư thừa trên 70 triệu m2 dành cho khách hàng trung và thượng lưu, trong khi sản phẩm bình dân và dự án nhà ở xã hội vẫn thiếu. Do vậy, khoảng cách giữa nhu cầu và nguồn cung do chênh lệch đáng kể giữa giá bất động sản và thu nhập trung bình có thể là thách thức sẽ ảnh hưởng tới hoạt động các công ty khởi nghiệp co-living, coworking space.